Ben je weleens gecoacht? Of heb je weleens iemand gecoacht? Grote kans dat dit gebeurde volgens de feedback-sandwich: begin met complimenten, geef de verbeterpunten en eindig weer met een compliment. Werkt altijd! De redenering is dat door te beginnen met complimenten de ontvanger meer openstaat voor de verbeterpunten. En omdat je hem weer met een positief gevoel wil laten verdergaan met zijn werk, eindig je ook met een compliment. Ik heb het zelf honderden (duizenden?) keren gedaan. Inhoudelijk stond ik altijd achter de complimenten en verbeterpunten. Maar ik vond het altijd moeilijk om én het schema te volgen én een natuurlijk gesprek te voeren.
Get it over with
En er was nog iets. Als ik aan de ontvangende kant zat, merkte ik dat ik helemaal niet zat te wachten op die complimenten vooraf. Schiet op, zeg wat je te zeggen hebt! Je herkent de techniek en voelt dat er iets aankomt, dat dit een soort voorspel is op het echte werk. Groot was dan ook mijn opluchting toen ik de column stop serving the feedback sandwich las (van Adam Grant). Eindelijk was er iemand die duidelijk maakte waarom feedback geven beter gaat zonder deze sandwich. Tegelijkertijd bleef er wel iets knagen. Want Grant* komt met een nieuw trucje om mensen in de juiste mindset te krijgen. Geïnspireerd op Jeff Haden zegt hij dat je moet starten met:
I’m giving you these comments because I have very high expectations and I know that you can reach them.
Bweeeeeuuurrrrk. Misschien ben ik een te nuchtere Nederlander, maar dit kan ik niet oprecht uit mijn strot krijgen. Je zou nu kunnen concluderen dat ik gewoonweg een te slechte acteur ben om feedback volgens een script te geven. Ik heb nog nooit gepokerd en dat heeft mij veel geld gescheeld, want een pokerface heb ik niet. What you see is what you get. Gelukkig kan je je pokerface thuislaten, want er is een simpele oplossing die werkt. Een oplossing die uitgaat van gelijkwaardigheid. Van volwassen mensen die met elkaar een gesprek voeren. Die oplossing is…
Transparantie
Laten we eerst nog even teruggaan naar de feedback-sandwich. Stel je voor dat je feedback gaat geven aan Stella en je bent volledig transparant over de sandwich: Stella, ik ga je zo verbeterpunten aanreiken. Om je in de juiste stemming te krijgen, begin ik met complimenten. Daarna geef ik je de feedback waar het echt om gaat. En tenslotte geef ik weer complimenten. Hoe denk je dat Stella zich voelt? Precies. Je moet volwassen mensen niet trucen, niet manipuleren, want dat werkt niet. Het is veel simpeler om te zeggen: Stella, ik wil je graag wat feedback geven, oké? Ik wil dan beginnen met wat ik heb gezien en samen met je kijken of jij dat net zo ziet. Als we het erover eens zijn, wil ik er dieper op ingaan en kijken of jij mijn inzichten deelt. Vervolgens overleggen we wat je voortaan anders kan doen. Misschien kan ik je daarbij begeleiden, dat bespreken we dan ook. Op deze manier weet Stella precies waar ze aan toe is én ze weet dat er ruimte is voor haar om te reageren en haar kant van het verhaal te doen. (bron)
O ja, je vertelt dus wat je wil dat iemand anders gaat doen. Complimenten komen daar niet in voor. Daar wacht je niet mee tot aan een bila. Die geef je direct.
“Niet verdedigen”
Ik heb het inmiddels een aantal keer geprobeerd en het werkt als een tierelier. Het maakt dat je echt met elkaar in gesprek bent. In zo’n gesprek is geen plaats voor het overbekende Je hoeft je niet te verdedigen, hoor. Want je geeft je gesprekspartner juist wél ruimte om aan te geven hoe hij het ziet. Soms zul je moeten helpen met vragen En wat zou jij zelf daaraan kunnen doen? Dat werkt veel beter dan iemand de mond te willen snoeren met de beschuldiging dat hij defensief is. Vaak bevat juist de ‘verdediging’ belangrijke aanknopingspunten om je gesprekspartner echt te helpen om zijn gedrag te veranderen. Ik ben benieuwd hoe jullie dit zien, geef je feedback in de reacties?
Wil je in een veilige omgeving oefenen om feedback te geven zónder sandwich en mét transparantie? Volg dan de training Feedback geven en ontvangen.